Sigara ve Duman olan Sağlık!..
Sigara ve Duman Olan Sağlık!...
Ahmet Aygen
Her yıl 2,5 milyon, her gün 7 bin, her saat 300 ve her dakika 5 kişi sigara içtiği için ölmektedir.Günde bir paket sigara içenlerin vücudunda 20 yılda 7 kg is ve katran biriktiği, iki paket içilmesi halinde ortalama ömrün 8 yıl azaldığı belirlenmiştir, Sigara içenlerin yanında yaşamakta olan pasif içiciler ise içenin %40-80 ’i oranında sigaradan zarar görmektedir.
Duman altında kalan sigara içmeyenlerde akciğer kanseri riskinin % 10-30 oranında artış gösterdiği ve bu etkinin çocuklar üzerinde çok daha olumsuz boyutlarda olduğu gözlenmiştir. Esasen sigara içmeyenlerin haklarının kalmamış olduğu unutulmamalıdır.
Neden sigara içiliyor sorusunun tek bir cevabı yoktur. Çeşitli görüşler ışığında nedenler şöyledir: sorunlar, dertler, sıkıntılar, arkadaşların etkisi, özenme, zevk ve büyüdüğünü kanıtlamak, arkadaş toplantıları,. merak, baskıya tepki gibi unsurlar ilk akla gelenlerdir.
Bugün sigaranın birçok hastalığın nedeni olduğu anlaşıldıktan sonra, ABD’de sigara kullananların sayısal aranı % 25 e düşmüştür.
Alınan hukuki ve cezai önlemler ile ahlaki değer yargıları bu başarıyı doğurmuştur. Ancak tütün şirketlerinin üretimleri 3. Dünya ülkelerine yönlendirilerek “Özgürlük ve maceranın tadı” sloganıyla kanser ihracına başlandı. Her türlü promosyon kullanılarak Latin Amerika’da sigara satışları % 30 arttı. Takiben Asya’daki pazar da genişledi. Türkiye de bundan nasibini alan ülkeler arasındadır. Türk tiryakilerinin yabancı sigara talebi on yıl içinde % 20’den % 35’e fırladı.
Neticede bir taraftan dövizimiz dışarıya giderken, diğer yandan da sigara bağımlılığında önemli sıçramalar olmuştur. Örneklemek gerekirse sigara içme yaşı 11 ’e kadar düşmüş, tiryakilerin sayısı 20 milyona yükselmiştir. Ülkemizde halen sigara içme oranı ortalaması % 43.6 olup, bu oran kadınlarda % 24.3, erkeklerde ise % 62.8’dir. Bu rakam, ABD’deki oranların iki katından daha fazladır.
"Rakamlarla Sigara"
İçilen her sigara insan ömründen ortalama 5,5 dakika kısaltıyor.
Her yıl 160 bin kişi sigara içimine bağlı hastalıklardan yaşamını yitiriyor.
Sigara dumanında insan vücuduna zararlı 4 bin madde var.
Sigara içenlerde ani ölüm riski, içmeyenlere göre 5-6 kat fazladır.
Akciğer kanserlerinin % 90’ı, gırtlak kanserlerinin de % 99’u sigara kaynaklıdır.
Sigara tek başına kalp rahatsızlıklarının % 30’undan, damar sertliği hastalıklarının % 33’ünden sorumludur.
Erkekler sigaraya bağımlı hastalıkların hepsine yakalandığı gibi, kadınlarda bu kötü alışkanlığın; erken ve ölü doğum oranının arttırdığı, doğan çocukların fiziki ve en- tellektüel gelişiminin yavaşladığı, kısırlığı 10 kat daha arttırdığı, menopoza girmeyi 5 yıl hızlandırdığı, yaşlanmayı çabuklaştırdığı, saçların kolay kırıldığı ve erken beyazlaşmaya neden olduğu, cildin bozulmasına sebebiyet verdiği tesbit edilmiştir.
Tüm dünyadaki sigara tiryakilerinin 100 milyar doları sigaraya harcadıkları tahmin edilmektedir. Yine dünyadaki sigara reklamına sarf edilen paranın 2,5 miyar dolar olduğu ve her ülkede reklama harcanan paranın, sağlık eğitimine ayrılan paradan fazla olduğu anlaşılmıştır.
Dünyadaki pek çok ülke sigara reklamını yasaklamakta ya da kısıtlama getirmektedir. Kitle iletişim araçlarına reklamın yasaklandığı 16 ülke şunlardır: İtalya, Bulgaristan, Fransa, Y.Zellanda, Norveç, Belçika, Danimarka, İsveç, Finlandiya, İzlanda, Malta Çekoslovakya, Polanya, Singapur, Japonya ve ABD.
Kapalı yerlerde ve kamu kuruluşlarında sigara içilmesinin yasak olduğu ülkeler ise; İtalya, ABD, Yunanistan, Belçika, İngiltere, Fransa, Avustralya, Kanada, Japonya, Çin, S. Arabistan ve Singapur.
Türkiye’de sigara üretimi son 5 yıldır % 6,4 oranında tüketim ise her yıl ortalama % 1,3 oranında artış göstermiştir. Kişi başına yıllık üretim ortalaması 1 kg olup, bu rakamla ülkemiz dünya dördüncüsüdür.
Basit bir hesapla karı, koca sigara tiryakisi olan bir evde günde kişi başına 1 paket ithal sigara içildiğinde günlük tüketim bedeli 140 bin, aylık 4 milyon iki yüz bin ve yıllık yaklaşık 50 milyon TL. yi geçmemektedir.
Son 7 yılda yerli ve yabancı sigara tüketimi için 17 trilyon lira harcandığı, 20 milyon sigara tiryakisinin kişi başına ortalama 152 paket sigara içtiği istatistiklerden anlaşılmaktadır. Oysa sigaraya verilecek paranın tasarruf edilmesi halinde bunun yatırıma kanalize edilmesi ve dolayısıyla istihdam geliştirici etkisi kaçınılamazdır.
"Çözüm Önerileri"
Toplumun sigaraya karşı bilinçlendirilerek, mücadeleye katılması. Evde ve işyerinde sigara içilmemesine yönelik çalışmalar yapılması, Tiryakilerin sigarayı bırakması için sağlık hizmetinin etkinleştirilmesi.
Sigara reklamına karşı çıkılması, Okul, Çocuk bahçesi, ulaşım araçları, kütüphane, hastahane bekleme salonu, sinema, tiyatro gibi yerlerde sigara içilmesinin önlenmesi akla ilk gelem önerilerdir.
Sigara içenin yaşı ne olursa olsun, sigarayı bırakmak için zaman geç değildir. “Eğer torununu görmek istiyorsan sigara içme, dedene kuvuşmak istiyorsan sigara iç” öz deyişi ile sağlıklı toplumun yapı taşlarının oluşturan sağlıklı bireyler için sigarasız günler diliyoruz.
Yorumlar
Yorum Gönder